Terugkomen als verzekeraar op aansprakelijkheidserkenning?

Mag een verzekeraar terugkomen op een gedane aansprakelijkheidserkenning? Dat een verzekeraar in beginsel niet terug mag komen op een gedane erkenning richting een benadeelde wisten we af. Hoe zit het tussen verzekeraars? In deze zaak heeft Schade Advocatuur hierover een procedure gevoerd. 

Ongeval

Op 7 april 2019 heeft op de A12 bij Zoetermeer een verkeersongeval plaatsgevonden Daarbij waren drie auto’s betrokken: een Toyota Auris, een Skoda Octavia en een Renault Megane.  Door dit ongeval heeft één persoon zwaar lichamelijk letsel opgelopen.

De verklaringen van de bestuurders over de toedracht van het ongeval lopen echter uiteen.

Tweede erkenning door Allianz
Allianz heeft op 26 februari 2021 om 10:37 uur per e-mail het volgende geschreven:

“Inmiddels heb ik het aanvullende rapport van de politie gekregen inclusief het PV van de ongevallenanalyse.

Met deze informatie erken ik aansprakelijkheid voor het ontstaan van de aanrijding.”

Intrekking erkenning door Allianz
Eveneens op 26 februari 2021, om 15:43 uur, heeft Allianz het volgende e-mailbericht gestuurd:

“Vanmorgen heb ik u per abuis onderstaande mail gestuurd.

Ik ben tot de ontdekking gekomen dat ik helaas te snel een conclusie heb getrokken. Ik heb Ongevallen Analyse Nederland gevraagd welke conclusies er uit het OAN-rapport [rb: bedoeld wordt VOA] van de politie getrokken kunnen worden.

Op dit moment is nog niet duidelijk wie aansprakelijk is voor het ontstaan van de aanrijding.”

Rapportage OAN

Op 8 oktober 2021 heeft Ongevallen Analyse Nederland  een rapport uitgebracht.
 

Vordering procedure 

Op 6 december 2021 heeft de advocaat van Allianz bericht geschreven dat het ongeval niet aan hun verzekerde is te wijten en komt zij terug op de gedane aansprakelijkheidserkenning.  Hier kan AMS zich niet in vinden en voert verweer. Door AMS wordt vervolgens een dagvaarding uitgebracht aan Allianz. 

Allianz voert hiertegen verweer en stelt een eis in reconventie is. De schade die in rechte wordt gevorderd in reconventie door Allianz is fors, namelijk € 180.609,63 + p.m.  

AMS c.s. stelt dat het Allianz als aansprakelijkheidsverzekeraar niet vrij staat om terug te komen op een tegenover een derde gedane erkenning dat haar verzekerde jegens die derde aansprakelijk is - welke erkenning door Allianz zelfs tot tweemaal toe is gedaan.

Allianz c.s. meent juist dat zij niet kan worden gehouden aan de erkenning en dat in geval van haar (onverhoopte) aansprakelijkheid geen vergoedingsplicht voor haar resteert na toepassing van artikel 6:101 BW. Gezien de derogerende werking van de redelijkheid en billijkheid dient de toepassing van het adagium “erkend is erkend” hier buiten toepassing te blijven. De feitelijke toedracht van het ongeval is anders gebleken dan waarvan is uitgegaan toen erkend werd.

Erkenning en jurisprudentie

Een erkenning is een eenzijdige gerichte rechtshandeling. Uit de jurisprudentie en wel met name uit het arrest van de Hoge Raad van 10 januari 1992, (ECLI:NL:HR:1992:ZC0470) en uit het arrest van de Hoge Raad van 20 april 2018 (ECLI:NL:HR: 2018:646), in welk arrest de Hoge Raad het eerdere arrest van het Hof Den Haag bekrachtigde van 13 december 2016 (ECLI:NL:GHDHA:2016: 3604), volgt dat het een aansprakelijkheidsverzekeraar in beginsel niet vrij staat om terug te komen van een jegens een derde gedane erkenning dat zijn verzekerde jegens die derde aansprakelijk is. Zo is - wanneer een verzekeraar tot de erkenning van aansprakelijkheid is gekomen op grond van een rapport van een door hem ingeschakelde deskundige - daarvoor de enkele omstandigheid dat nadien een andere deskundige een andere visie omtrent de aansprakelijkheid geeft of het eerdere onderzoek als ondeugdelijk aanmerkt, niet voldoende, aangezien de omstandigheid dat het rapport van de deskundige achteraf onjuist of ondeugdelijk wordt bevonden, krachtens de in het verkeer geldende opvattingen in de verhouding tot de derde voor rekening van de verzekeraar en diens verzekerde behoort te komen. 

Wanneer is een verzekering niet gebonden aan een erkenning?

Een verzekeraar is niet aan haar erkenning gebonden als komt vast te staan dat zij tot die erkenning is gekomen onder invloed van bedrog (artikel 3:44 BW), aangezien het dan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn dat hij aan zijn erkenning wordt gehouden. Daarvan was in casu geen sprake.

Feitelijke toedracht; reden voor terugkomen op een erkenning?

De rechtbank constateert dat er omtrent de feitelijke toedracht van het ongeval diverse tegenstrijdigheden en onduidelijkheden blijken uit de processen-verbaal, de verklaringen en de situatieschetsen. Het is denkbaar dat meerdere partijen verkeersfouten hebben gemaakt die hebben bijgedragen aan het ongeval, aldus de rechtbank.

Zelfs als er inmiddels een andere feitelijke toedracht van het ongeval zou vast staan dan de toedracht die ten grondslag lag aan de erkenningen dan is dit op zichzelf onvoldoende reden om Allianz toe te staan om terug te komen op erkenning van die aansprakelijkheid. De onjuiste voorstelling van de toedracht komt dan, naar verkeersopvattingen, in de verhouding tot AMS voor rekening en risico van Allianz. Het betreft hier een rechtsverhouding tussen aan beide kanten professionele WAM-verzekeraars, in een situatie waarin vanaf het begin onduidelijkheid bestond over de toedracht. Eventuele vergissingen aan de kant van Allianz ter zake erkenning van aansprakelijkheid dienen voor haar rekening als professioneel WAM-verzekeraar te blijven, zeker nu geen sprake is geweest van een overhaaste beslissing, zie de gang van zaken als beschreven onder 5.11 en bedrog zoals gezegd niet aan de orde is.

Allianz gebonden aan erkenning

Kortom, Allianz is gebonden aan haar erkenning.